Podcast: 'Vrijmetselarij, geschiedenis en onderzoek'

'Vrijmetselarij, geschiedenis en onderzoek' is de titel van onze nieuwe podcast. We beginnen de reeks met een verslag van de studiedag over de bijzondere geschiedenis en collectie van het Vrijmetselarij Museum, die op 25 mei j.l. plaatsvond. Kon je er niet bij zijn, dan kun je nu vanuit je luie stoel toch meegenieten van de lezingen van internationale experts uit verschillende vakgebieden. Beluister de podcast hier, of abonneer je op 'Vrijmetselarij, geschiedenis en onderzoek' via Spotify of je eigen voorkeursplatform.

In september gaan we verder met de lezingenreeks 'De onderzoeker vertelt', waarin studenten en onderzoekers verslag doen van recente ontdekkingen op het vakgebied. Via deze podcastreeks willen we hen een breder bereik bieden. Wil je op de hoogte blijven van deze en andere OVN-activiteiten? Meld je aan voor de nieuwsmailing via info@stichtingovn.nl.

Vooraankondiging: 25 mei internationale studiedag!

Op 25 mei a.s. organiseert Stichting OVN een internationale studiedag over de geschiedenis van het Vrijmetselarij Museum. Academische experts uit Amerika, Engeland, Duitsland, Zweden, België en Nederland vertellen in Den Haag over deze in de wereld ongeëvenaarde collectie.

Prins Frederik in zijn regalia als Grootmeester, 19de eeuw. Collectie Vrijmetselarij Museum, Den Haag.

De museumcollectie weerspiegelt niet alleen de ontwikkeling van de vrijmetselarij, haar tolerante gedachtengoed en bijzondere rituele traditie, maar ook 300 jaar Nederlandse geschiedenis, en het leven en werk van 70.000 leden. Voor onderzoekers uit alle disciplines van de Geesteswetenschappen zijn de drie deelcollecties dan ook een ware goudmijn. Er is een omvangrijk historisch archief, een wetenschappelijke bibliotheek (met de beroemde Kloss-collectie van Grootmeester prins Frederik) en een verzameling rituele objecten, prenten, portretten en nog veel meer.

Wacht niet op de formele aankondiging, want het aantal plaatsen is straks beperkt! Je kunt je nu alvast inschrijven via info@stichtingovn.nl. Het meest actuele programma met informatie over de deelnamekosten, locatie, etc is op deze pagina te vinden. Voertaal is Engels.

Inktstel in de vorm van een loge-interieur. Collectie Vrijmetselarij Museum, Den Haag.

Nieuwe sprekers lezingenreeks 'De onderzoeker vertelt'

De lezingenreeks ‘De onderzoeker vertelt’ gaat weer verder! Volgende sprekers over de geschiedenis van de vrijmetselarij zijn:

- 26 maart 2023, auteur dr. Vilan van de Loo over 'Broeders in conflict. Vrijmetselaren in militaire kringen in Nederlands-Indië'.

- 7 mei 2023, Fraser Noble MA over 'Freemasonry on the Wild Coast. Studying Adriaan Anthony Brown's time in Esequibo 1773-1781'.

De lezingen zijn een samenwerking tussen Stichting OVN en het Vrijmetselarij Museum in Den Haag. Voor meer informatie en aanmelden: https://lnkd.in/eR_EtuZx

Auteur dr. Vilan van de Loo.

Cursus 'Onderzoek in vrijmetselaarsarchieven'

[Update 3/3/2021: deze cursus is vol, inschrijven voor een reservelijst kan nog via info@stichtingovn.nl.]

De vrijmetselarij is een besloten genootschap, maar de meeste logearchieven zijn gewoon voor onderzoek toegankelijk. Veel onderzoekers zijn echter nog onbekend met deze rijke bronnen. Daarom organiseert de Stichting OVN in samenwerking met het Vrijmetselarij Museum een cursus 'Onderzoek in vrijmetselaarsarchieven'. Deze is toegankelijk voor alle belangstellenden, van studenten, historici en archiefprofessionals tot genealogen. Het Centraal Bureau voor Genealogie treedt op als gastheer; kunsthistorica Andréa Kroon en CBG Conservator Collecties Jean Niewenhuijse wijzen je de weg in archieven en bronnen. Aansluitend kun je in het museum nader kennismaken met het erfgoed van de vrijmetselarij. Kijk voor meer informatie en het cursusprogramma op de website van het CBG. 

Vervolg lezingenreeks 'De onderzoeker vertelt'

De lezingenreeks ‘De onderzoeker vertelt’ gaat verder! Volgende sprekers over de geschiedenis van de vrijmetselarij zijn:- 26 februari, historicus Arno van den Brand over ‘Guiten en gekken. Adolph van Schweinitz en de vrijmetselarij, 1749-1754';
- 26 maart, auteur Vilan van de Loo over 'Broeders in conflict. Vrijmetselaren in militaire kringen in Nederlands-Indië'.

Voor meer informatie en aanmelden: https://lnkd.in/eR_EtuZx

De lezingen zijn een samenwerking tussen Stichting OVN en het Vrijmetselarij Museum in Den Haag. Steeds vertelt een andere onderzoeker over recente ontdekkingen of projecten over de geschiedenis van de vrijmetselarij in Nederland en haar voormalige overzeese handelsposten. Luister mee naar onderbelichte geschiedenisverhalen, ontdek een bijzonder erfgoed en maak kennis met een bloeiend wetenschappelijk vakgebied!

Even voorstellen

Stichting OVN verwelkomt twee nieuwe bestuursleden! Blair Adam Kneppers is alumnus van de Reinwardt Academie. Hij was eerder Digital Curator bij het Vrijmetselarij Museum en nu Hoofd Museum. Iris de Zoete voltooide een BA Religiewetenschap met een scriptie over vrijmetselarij, vrouwen en suffragettes rond 1900. Ze is voormalig medewerker van het museum en voltooit nu een MA 'Religie en Beleid'. De overige bestuursleden (prof.dr. Jan Snoek, dr. Marty Bax en dr. Andréa A. Kroon Kroon) zijn erg blij met deze vakinhoudelijke versterking en overtuigd dat dit ook de samenwerking met het museum ten goede zal komen!

Vrijmetselaarsloge van De Bazel beschermd

Monumentenzorg Den Haag heeft Haags-Indisch erfgoed aangewezen voor bescherming. Onder de 12 gebouwen die zijn aangewezen voor een monumentenstatus, is ook een bijzonder logegebouw.

Het bestaande woonhuis aan De Ruyterstraat 67-67a werd in 1904 aangekocht door de Haagse theosofenloge. Onder de leden zijn ook vrijmetselaars, waardoor in 1911 Loge Rakoczy (destijds nog aangesloten bij de gemengde orde Le Droit Humain) hier eveneens onderdak vindt. Architect K.P.C. De Bazel (1869-1923), lid van beide loges, maakte in 1914 een nieuwbouwplan waarin hij allerlei geometrie en symboliek toepaste, ontleend aan theosofie én vrijmetselarij. Ook werd hij geïnspireerd door Islamitische en Javaanse architectuur, wat te zien is in de ingangspartij. Op het binnenterrein bouwde De Bazel twee prachtige rituele ruimtes voor de loges. Die van Rakoczy heeft een tonvormig gewelf en een apsis met koepelgewelf in het Oosten. Het interieur, glas-in-lood, tuinbestrating en de granitovloer zijn rijk aan symboliek.

In 1992 werd het pand verkocht aan het PTT-Museum, nu Beeld en Geluid Den Haag. In 2005 verrichtte de Stichting OVN een inventarisatie van historische logegebouwen, waaruit bleek dat dit pand voor Nederland een belangrijk voorbeeld is van rituele architectuur en westers-esoterisch erfgoed. Sinds de sloop in de jaren 90 van de unieke rituele ruimtes in het gebouw van Orde van Vrijmetselaren onder het Grootoosten der Nederlanden aan Fluwelen Burgwal 22 is dit bovendien het enige bewaard gebleven vooroorlogse logegebouw in Den Haag.

Logeruimte Rakoczy, 1992. Collectie Haags Gemeentearchief, foto: Dienst Stedelijke Ontwikkeling /Tom Verhaar, inv.nr. imf-nr.: 3273

Op de website van het Haags Gemeentearchief is te zien hoe de rituele ruimtes er ooit uitzagen, en op de website van Beeld & Geluid Den Haag is te zien hoe ze er nu uit zien.